Thông tin từ hệ thống giám sát dịch bệnh truyền nhiễm (Bộ Y tế),êmphổităngởtrẻemnhiềunướcCảnhgiácvớivikhuẩtỷ lệ nhiều nước gần Việt Nam ghi nhận gia tăng ca bệnh hô hấp, có nguyên nhân do virus cúm, rhinovirus, virus hợp bào hô hấp, adenovirus và vi khuẩn mycoplasma pneumoniae.
Theo thông tin từ truyền thông quốc tế, hội chứng phổi trắng do vi khuẩn mycoplasma gây ra, đang trở thành quan ngại sức khỏe mới cho trẻ em, với châu Âu bắt đầu xuất hiện những ca bệnh, sau Mỹ và một quốc gia ở châu Á.
Để chẩn đoán xác định tác nhân viêm phổi do mycoplasma pneumoniae cần phải làm xét nghiệm đặc hiệu
SHUTTERSTOCK
Sở dĩ được gọi là "hội chứng phổi trắng" là do ảnh chụp X-quang của bệnh nhi cho thấy những mảng trắng ở khắp phổi. Trẻ em mắc bệnh có những triệu chứng như ho, sốt, mệt mỏi.
Trong nước, vi khuẩn này được cảnh báo dễ gây chẩn đoán nhầm khiến bệnh nhi nguy kịch.
Tại Trung tâm Nhi khoa (Bệnh viện Bạch Mai), thời điểm tháng 7 vừa qua, tỷ lệ trẻ mắc mycoplasma chiếm 30 - 40% số bệnh nhân viêm phổi phải nhập viện điều trị.
Tại Bệnh viện Nhi T.Ư, bác sĩ của Trung tâm Hô hấp nhi, lưu ý viêm phổi có nhiều căn nguyên, trong đó mycoplasma pneumoniae (vi khuẩn không điển hình) là tác nhân quan trọng gây viêm phổi cộng đồng ở trẻ em. Bệnh gặp ở mọi lứa tuổi, tuy nhiên hay gặp ở nhóm trẻ lớn.
Những triệu chứng viêm phổi do mycoplasma ở trẻ rất dễ nhầm với những tác nhân viêm phổi khác như viêm phổi do virus, viêm phổi do vi khuẩn khác vì có những biểu hiện như: sốt, ho, khó thở hoặc chụp phim X-quang phổi có những tổn thương trên phim; hoặc bị nhầm với cảm cúm thông thường.
Nếu không chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời, bệnh sẽ trở nên nghiêm trọng, dẫn tới trẻ suy hô hấp và nguy hiểm tính mạng.
Trung tâm hô hấp nhi từng tiếp nhận bệnh nhi 8 tuổi ở Lào Cai, vào viện khi đã diễn biến bệnh ngày thứ 5, với biểu hiện sốt cao liên tục từng cơn, ho khan, phát ban toàn thân, chụp X-quang phổi có hình ảnh viêm phổi thùy. Xét nghiệm chuyên sâu định danh chính xác loại vi khuẩn gây ra tình trạng trên, cho kết quả dương tính với mycoplasma pneumoniae.
Trước đó, tại nhà, khi trẻ xuất hiện sốt cao liên tục, húng hắng ho, gia đình cho trẻ đi khám tại bệnh viện ở địa phương, được chẩn đoán sốt virus.
Một bệnh nhi khác 10 tuổi, ở Thái Bình được đưa đến Trung tâm Hô hấp nhi trong tình trạng ho nhiều kèm sốt cao liên tục, đau ngực, khó thở, phát ban toàn thân, đã điều trị tại bệnh viện tuyến dưới 9 ngày không đỡ.
Tại Bệnh viện Nhi T.Ư, khai thác tiền sử và thăm khám lâm sàng, chụp X-quang, các bác sĩ chẩn đoán trẻ bị viêm phổi thủy, tràn dịch màng phổi trái do mycoplasma.
Theo Bệnh viện Nhi T.Ư, viêm phổi có nhiều căn nguyên, trong đó mycoplasma pneumoniae (vi khuẩn không điển hình) là tác nhân quan trọng gây viêm phổi ở cộng đồng, với trẻ em. Bệnh gặp ở mọi lứa tuổi, nhưng hay gặp ở nhóm trẻ lớn.
Có thời điểm, mỗi ngày trung tâm tiếp nhận 150 - 160 bệnh nhân điều trị nội trú, trong đó các ca nhiễm mycoplasma chiếm khoảng 30%.
Viêm phổi và các bệnh lý khác do mycoplasma
Về đặc tính của mycoplasma, Trung tâm Hô hấp nhi cho hay, khi xâm nhập vào cơ thể, thời gian ủ bệnh khoảng từ 2 - 3 tuần.
Sau thời gian này, bệnh khởi phát, trẻ có những biểu hiện viêm long đường hô hấp (hắt hơi, sổ mũi, sốt).
Trẻ em bị viêm phổi do mycoplasma có thể bị sốt cao, sốt liên tục từ 39 - 40 độ C. Ngoài ra còn ho nhiều, ho rũ rượi từng cơn, ho đi kèm khó thở, thở nhanh gấp gáp. Những trẻ lớn có thể có cảm giác đau ngực, đau đầu, đau cơ, cứng cơ…
Đặc biệt, trẻ bị viêm phổi do mycoplasma có thể có biểu hiện những biến chứng ngoài phổi khác như có thể bị viêm kết mạc, nổi mề đay trên da, biến chứng tim mạch, biến chứng đường tiêu hóa, tiết niệu…
Để chẩn đoán xác định tác nhân viêm phổi do mycoplasma pneumoniae cần phải làm xét nghiệm đặc hiệu: xét nghiệm huyết thanh chẩn đoán (mycoplasma IgM), hoặc kỹ thuật xác định chuỗi ADN của mycoplasma pneumoniae trong dịch tiết đường hô hấp bằng kĩ thuật xét nghiệm Real-time PCR.
Viêm phổi do vi khuẩn hay virus nói chung và viêm phổi do mycoplasma pneumoniae nói riêng, đường lây truyền tiếp xúc qua đường giọt bắn.
Hiện cho chưa có vắc xin phòng mycoplasma. Để dự phòng lây nhiễm cho trẻ, cha mẹ cần thực hiện: rửa tay bằng xà phòng, đảm bảo môi trường sạch sẽ, thoáng mát; không tiếp xúc với những trẻ có những biểu hiện ho, sốt.
Ngoài ra, có chế độ dinh dưỡng phù hợp, giúp tăng cường sức đề kháng cho trẻ.
Đặc biệt, cha mẹ nên cho trẻ tiêm phòng theo đúng lịch. Bởi vì nhiễm mycoplasma pneumoniae có thể đồng nhiễm thêm những vi khuẩn khác như phế cầu, Hip…
(Bệnh viện Nhi T.Ư)